برخی بزرگنمایی ها و متهم کردن دولت و سازمان های متولی مبنی بر تحمل خسارات کشاورزان صیفی کار در رسانه های مختلف انتشار یافت که باید اذعان کرد مشکل عمده در عدم رعایت الگوی کشت توسط کشاورزان و بهره برداران بوده است.
قصه پرغصه و تراژدی تکراری کشاورزان و بهره برداران و رنج های بی حاصل از کشت برخی محصولات غیراستراتژیک (صیفی) به یکی از چالش ها و دغدغه های جدی مسئولان و متولیان امر در سطح ملی و استان کهگیلویه و بویراحمد تبدیل شده است.
به گزارش صدای جنوب، کارشناسان و متولیان امر معتقدند که کشت محصولات صیفی تنها کشاورزان و بهره برداران را متحمل خسارت و ضرر نمی کند بلکه به دلیل مصرف فراوان آب، افت و کاهش شدید منابع آبی مشکلاتی را برای همه آحاد مردم به وجود می آورد.
این کم توجهی ها البته در سال های گذشته کشاورزان و بهره برداران کهگیلویه و بویراحمد را متحمل خسارت های زیادی کرده به گونه ای که هم اینک هر سبد گوجه فرنگی در شهرستان های مختلف استان به ویژه در گچساران به قیمت کمتر از ۳۰ هزار ریال به فروش می رسد.
** ۱۰ تن گوجه فرنگی در گچساران خوراک گوسفندان
در حالی دسترنج و تلاش کشاورزان گچسارانی در جنوب کهگیلویه و بویراحمد در سال زراعی جاری خوراک گوسفندان شده و کشاورزان اقدام به رهاسازی محصول کرده اند که قیمت هر کیلوگرم این محصول در سال های گذشته فصل های (پاییز و زمستان) بالای ۴۰ هزار ریال به فروش می رسید.
یکی از کشاورزان بخش لیشتر شهرستان گچساران گفت که برای زیرکشت بردن هر هکتار گوجه فرنگی در این منطقه ۲۰۰ میلیون ریال هزینه کرده است.
احمد حیدری اظهار داشت که اکنون کارخانههای تولید رب گوجه فرنگی محصول آنها را به قیمت هر کیلوگرم یکهزار و ۷۰۰ ریال خریداری می کنند.
وی در پاسخ به اینکه آیا سازمان جهاد کشاورزی تذکرات لازم را مبنی بر عدم کشت این محصول یادآوری کرده بود؟ تصریح کرد که آنها در این راستا تذکر داده بودند اما به دلیل تولید زود هنگام آن، کشاورزان مایل به کشت صیفی جات می شوند.
وی بیان کرد که البته نبود زیرساختهایی همچون بازار تره بار و سردخانه نیز تا حدود زیادی در ایجاد بازار سرد گوجه فرنگی در سطح استان و شهرستان گچساران را شامل شده است.
یک کشاورز دیگر در منطقه امام زاده جعفر گچساران با اشاره به استقبال مردم از تولید محصولات کشاورزی بیان کرد: راه اندازی میدان میوه و تره بار در این شهرستان ضروری و مهمترین نیاز کشاورزان است.
حسین شریفی زاده تصریح کرد که در صورت ایجاد چنین مرکزی تولیدات کشاورزی برای مصرف بازار استانهای دیگر ساماندهی میشود و در این راستا دلالان نیز ناکام خواهند شد.
وی با یادآوری هزینههای زندگی و درآمد پایین کشاورزان، خواستار مساعدت دولت در این زمینه شد.
فرماندار گچساران نیز کم توجهی برخی کشاورزان مبنی بر آینده نگری در زمینه کشت صیفی در این شهرستان را یادآور شد و گفت: کشت سنتی و بی توجهی به کشش بازار مصرف عامل مهم نابسامانی بازار این محصولات است.
عبدالرحیم رحیمی اظهار داشت که البته برخی بزرگنمایی ها و متهم کردن دولت و سازمان های متولی مبنی بر تحمل خسارات کشاورزان صیفی کار در رسانه های مختلف انتشار یافت که باید اذعان کرد مشکل عمده در عدم رعایت الگوی کشت توسط کشاورزان و بهره برداران بوده است.
وی گفت که در صورت کمبود صنایع تبدیلی، کشاورز نیز باید ملاحظه تولید محصول به اندازه بازار تقاضا را داشته باشد که به نظر می رسد آموزشهای جهادکشاورزی در این زمینه تاکنون بی ثمر بوده است.
فرماندار گچساران گفت که هم اینک سه خانه ترویج در روستاهای دیل، خیرآباد و امامزاده جعفر و یک مرکز خدمات کشاورزی در لیشتر برای آموزش کشاورزان فعالیت میکنند.
رحیمی نبود صنایع تبدیلی را نیز از عوامل مهم بروز این مشکل دانست و تصریح کرد: اجرای طرحهای صنایع تبدیلی از سوی سرمایه گذاران بخش خصوصی باید انجام شود و دولت تنها میتواند با پرداخت تسهیلات بانکی ارزان قیمت از سرمایه گذاران حمایت کند.
** خسارت ۱۲۰میلیارد ریالی هندوانه کاران کهگیلویه و بویراحمد
این بی توجهی و عدم برنامه ریزی در الگوی کشت همچنین سبب خسارت افزون بر ۱۲۰میلیارد ریالی کشاورزان و هندوانه کاران این استان در سال زراعی گذشته شد.
رئیس اتاق بازرگانی و کشاورزی یاسوج گفت که این خسارت به دلیل بی برنامگی کشاورزان کهگیلویه و بویراحمد در کاشت هندوانه بود.
جبار کیانی تصریح کرد که در سال زراعی گذشته حدود سه هزار هکتار از زمینهای مستعد کشاورزی استان زیر کشت هندوانه رفت که همین موضوع سبب افزایش خسارت به هندوانهکاران شد.
وی خسارات کاشت هندوانه را نه تنها برای کشاورزان بلکه سبب از بین رفتن غنای خاک کشاورزی می داند و معتقد است که هر زمینی که زیر کشت هندوانه میرود باید تا چهار سال بازپروری شود.
کیانی با تاکید براینکه هندوانه صنایع پایین دستی ندارد و چنانچه به فروش نرسد خسارات فراوانی را برای هندوانه کاران بدنبال دارد، افزود: حدود ۶۰۰ بهره بردار این محصول در کهگیلویه و بویراحمد در سال زراعی گذشته دچار خسارت شدند.
** کشت هندوانه سیاست وزرات جهاد کشاورزی نیست
مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد گفت که کشت هندوانه و صیفی جات سیاست وزارت جهاد کشاورزی نبوده و با توجه به هشدار و تذکر لازم در این زمینه هرگونه خسارات وارده به کشاورزان این استان برعهده خود آنان است.
سید نعمت الله روزبه اظهار داشت که در سال گذشته افراد زیادی اعم از کارگر، فرهنگی بازنشسته و کشاورز اقدام به کشت هندوانه در شهرستان های مختلف استان کردند اما با توجه به عدم رونق بازار و قیمت پایین این محصول دچار خسارات شدید شدند.
وی گفت که حتی کشاورزانی بودند که با اجاره زمین و صرف هزینه هایی افزون بر ۱۴۰ میلیون ریالی هیچ گونه درآمدی بدست نیاوردند.
روزبه یادآور شد که کاشت هندوانه و کم توجهی کشاورزان به هشدارهای جهادکشاورزی در حالی بود که کاهش ۱۰ متری آب سفره های زیرزمینی در دشت ها و کاهش ۱۲۲ میلی متری بارندگی نیز سبب وضعیت بحران خشکسالی در استان شده بود.
وی گفت که کاهش بارندگی ها در سال زراعی جاری نیز قابل محسوس است و کشاورزان باید به طور جدی از کاشت محصولات صیفی جات و با مصرف بالای آب خودداری کنند.
در سال زراعی جاری تاکنون در یاسوج ۱۶۷، سی سخت ۱۸۹،دوگنبدان ۱۰۸،دهدشت۱۲۸،لیکک ۱۴۲وامام زاده جعفر ۱۰۸میلی متر گزارش شده است.
وی یادآور شد که بارندگی سال زراعی جاری در یاسوج ۲۰۷، سی سخت ۱۶۶، دوگنبدان ۱۳۵، دهدشت ۲۱۶،لیکک۲۱۷ و امامزاده جعفر ۱۹۱میلی متر نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش نشان می دهد.
مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد میزان سطح زیرکشت محصولات زراعی جاری در استان را افزون بر ۱۷۰ هزار هکتار دانست و گفت: حدود ۱۱۰هزار هکتار از این میزان گندم دیم و آبی، ۳۲هزار هکتار جو دیم و آبی و ۲ هزارهکتار نیز کلزا است.
وی تصریح کرد: از مجموع ۱۱۰هزار هکتار سطح زیر کشت گندم در استان حدود ۲۴ هزار هکتار آبی و مابقی دیم است
** کشاورزان نیازمند الگوی کشت
استاندار کهگیلویه و بویراحمد در این راستا تاکید کرد که سازمان جهاد کشاورزی باید با برنامه ریزی مدون و هماهنگی لازم با شرکت آب منطقه ای استان برنامه الگوی کشت برای کشاورزان ارایه و بر این مهم نیز نظارت دقیق داشته باشند.
سید موسی خادمی اظهار داشت که وزارت نیرو و دولت برداشت از سفره های زیر زمینی به دلیل افت و کاهش شدید منابع آبی و خشکسالی ها را به ویژه برای کشت محصولات غیر استراتژیک و صیفی جات ممنوع کرده است.
سالانه ۲۸۵ میلیون متر مکعب آب از منابع زیرزمینی در کهگیلویه و بویراحمد از ۲ هزار و ۵۰۰ حلقه چاه برداشت میشود.
وی تصریح کرد که این موضوع خود ابزار مهمی برای جلوگیری از کشت صیفی جات و محصولات با مصرف آبی فراوان در استان است.
خادمی تصریح کرد که در برخی زمینهای آبی با اجرای شبکه های انتقال آب همچون در دشت های لیشتر و امام زاده جعفر باید شرکت آب منطقه ای با نظارت دقیق و برنامه ای مدون اقدام به رهاسازی آب از سد کوثر گچساران در جنوب استان کنند.
دشت امام زاده جعفر گچساران در جنوب استان با بیش از هشت هزار هکتار زمین مستعد کشاورزی، یکی از قطب های تولید انواع محصولات زراعی و باغی است.
وی تصریح کرد که در صورت کم توجهی کشاورزان نسبت به رعایت الگوی کشت ارایه شده و اقدام به کاشت محصولاتی خارج از این الگو خود باید پاسخگوی خسارات احتمالی باشند.
وی گفت که سازمان جهاد کشاورزی نمی تواند در این راستا بی تفاوت باشد و باید به طور دقیق و مستمر بر این مهم نظارت کند.
خادمی با بیان اینکه موضوع خسارت کشاورزان کهگیلویه وبویراحمد در سال زراعی گذشته بازتاب های منفی برای استان داشته، خواستار اتخاذ برنامه ریزی و تمهیدات لازم از سوی متولیان امر و همکاری بیشتر کشاورزان و بهره برداران در این راستا شد.
** ارایه الگوی کشت به کشاورزان کهگیلویه و بویراحمد
رئیس سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد گفت که الگوی کشت برای سال زراعی جاری نیز به کشاورزان ارایه شده، گفت که بیشترین خسارات وارده به کشاورزان در سال های گذشته در شهرستان های گرمسیری استان بوده است.
به گفته جعفر گوهرگانی تذکرات و توصیه های لازم و موکد بارها به کشاورزان و بهره برداران مبنی بر عدم کاشت صیفی جات به ویژه هندوانه و گوجه فرنگی داده شده است.
وی گفت که البته دولت و وزارت جهاد کشاورزی هیچ گونه مسئولیتی در قبال خسارت کشاورزان در این زمینه ندارد.
وی تاکید کرد که با توجه به افت شدید سفره های زیر زمینی، اشباع بازار محصولات صیفی جات و در نتیجه کاهش محسوس قیمت پایه این محصولات، کشاورزان و بهره برداران از کاشت صیفی جات به ویژه هندوانه و گوجه فرنگی در سال زراعی جاری خودداری کنند.
وی تصریح کرد که سال گذشته حدود سه هزار هکتار هندوانه و ۲ هزار و ۶۰۰ هزار هکتار گوجه فرنگی در استان به ویژه در شهرستان های باشت و گچساران کشت شد که برغم تذکرات و تاکیدهای سازمان جهادکشاورزی مبنی بر عدم کاشت این محصولات اما بهره برداران با اشباع کامل بازار، افت شدید قیمتی مواجه و متحمل خسارات فراوانی شدند.
وی گفت که استان کهگیلویه و بویراحمد با میانگین بارش سالانه حدود ۷۰۰ میلیمتر گرچه یکی از استان های پربارش در کشور است اما ظرف سال های گذشته دچار افت شدید منابع آبی شده به گونه ای که با اعلام شرکت آب منطقه ای میزان آب تجدید شونده در این استان در سال جاری افزون بر ۴۷درصد کاهش یافته است.ایرنا