اورژانس به عنوان قلب بخش سلامت شهرت یافته است و ایجاد زیرساختهای لازم در این حوزه جان انسان ها را از خطر مرگ حتمی نجات می دهد و در این میان اورژانس هوایی (پرنده آهنین) همچون فرشته نجات در صعب العبورترین مناطق، به کمک انسانها می شتابد اما این اورژانس در یاسوج نیازمند توجه ویژه است.
استان کهگیلویه و بویراحمد در جنوب غربی ایران وافع شده که افزون بر ۸۵ درصد مساحت این استان کوهستانی است و به عبارتی محورهای ارتباطی صعب العبور در جای جای آن ،خدمات رسانی اورژانس به وِیژه هوایی را با سختی رو به رو کرده است.
گاهی پیش می آید که نجات جان یک بیمار به ثانیه ها و دقیقه ها بند است و حضور به موقع تیم پزشکی در اینجا اهمیت حیاتی پیدا می کند چه برسد به اینکه این بیمار در صعب العبور ترین نقطه استان باشد و کار دشوار تر می شود.
شاید در ذهن نگنجد اما پرنده آهنین نجات بخش کهگیلویه و بویراحمد قدم در دل کوه هایی می گذارد که شاید به قیمت از دست دادن جان نجاتگران اورژانس تمام شود اما باز هم از ایثار برای همنوعان خود دست نمی کشند.
در گذشته بیماران و مادران باردار زیادی به خاطر دیر رسیدن به بیمارستان جان می باختند و حتی به اذعان نیروهای اورژانس اگر فرشته نجات آهنین نباشد شمار فوتی ها در مناطق صعب العبور بسیار زیاد می شود.
بر اساس آخرین آمار دانشگاه علوم پزشکی کهگیلویه و بویراحمد، مرگ و میر مادران باردار در استان با ورود بالگرد اورژانس در سال ۹۵ به صفر رسید که این مهم اقدامی ارزشمند در ارتقای شاخص سلامت در این حوزه است و یکی از دلایل مرگ و میر مادران باردار در سال های گذشته، به سبب نبود اورژانس هوایی و طولانی بودن مسیر دسترسی به امکانات مورد نیاز جهت درمان آن ها بوده است.
کار در اورژانس هوایی کهگیلویه و بویراحمد شاید جزو ریسک پذیرترین شغل در کشور محسوب شود زیرا بیشتر اوقات به خاطر ناهمواری ها و صعب العبوری استان حتی مجبورند استاندارد های پرواز و قوانین بین المللی را برای نجات جان انسان ها زیر پا بگذارند.
در سوره مبارک مائده آیه ۳۲ آمده است اگر کسی یک نفر را نجات بدهد، زنده کند، انگار همه مردم را زنده کرده است و نجاتگران اورژانس با سرلوحه قرار دادن این آیه کار خود را به پیش می برندرافی خاص استان کهگیلویه و بویراحمد
کهگیلویه و بویراحمد با جمعیتی حدود ۷۲۳ هزار نفر جمعیت دارای هشت شهرستان ، ۱۷ بخش و یکهزار و ۶۷۰ روستای دارای سکنه در جنوب غربی ایران واقع شده و این استان کمتر از ۱۴۰ کیلومتر بزرگراه دارد و دارای شرایط خاص توپوگرافی (پستی و بلندی )و کوهستانی است.
بر اساس برآورد هزینه هر کیلومتر بهسازی و آسفالت راه های اصلی در این استان حدود دو تا سه برابر استان های کویری است.
از مجموع حدود ۶ هزار کیلومتر راه موجود در این استان بیش از چهار هزار کیلومتر آن راه های روستایی است که بیش از ۵۰ درصد آن همچنان خاکی و شوسه است.
با توجه به وضعیت توپوگرافی خاص استان، قرار داشتن نقاط حادثه خیز در مناطق کوهستانی آن و صعب العبور بودن منطقه اورژانس هوایی یاسوج در اسفند ماه ۱۳۹۵ راهاندازی شد و علاوه بر یاسوج سایر شهرستان ها را هم پوشش میدهد.
پروازهای نجات بخش اورژانس هوایی یاسوج و گسترده شدن خدمات پزشکی و اورژانسی در مناطق مختلف و سخت گذر کهگیلویه و بویراحمد چند سالی است که به داد مردم استان رسیده و امید را دل آن ها زنده کرده است.
هزینه در اورژانس سرمایه گذاری است
رئیس اورژانس کهگیلویه و بویراحمد اظهار کرد: بالگرد کهنسال ما به فرشته آهنی نجات معروف شده و از زمانی که آمده مرگ مادر باردار به صفر رسیده و اگر این فرشته آهنی نبود، آمار مرگ و میر بسیار بالا میرفت.
جهانبخش وحدتنژاد ادامه داد: این اورژانس از سال ۱۳۹۵ تأسیس شده است و ماهانه بین ۱۸ تا ۲۰ پرواز داریم.
وی ابراز کرد: اغلب نقاط بسیار دور هستند اما ما مسیری که تنها رفت آن ۶ ساعت طول میکشد را با یک ساعت و نیم رفت و برگشت انجام میدهیم.
وحدتنژاد تاکید کرد: در این اورژانس علی رغم حداقل امکانات، تیم پروازی بسیار خوب و خلبانان و زبدهترین نیروهای اورژانس را داریم.
رئیس اورژانس کهگیلویه و بویراحمد اضافه کرد: پرواز شرایط خاصی دارد؛ همیشه آفتابی بودن ملاک خوبی برای پرواز نیست؛ بسیاری اوقات هوا به نظر ما کاملاً آفتابی و صاف است اما در ارتفاعات سرعت و تلاطم باد بالا است.
وی ادامه داد: نمیشود به خاطر نجات جان یک نفر، جان چند نفر را به خطر انداخت زیرا که در هوای متلاطم، ممکن است هلیکوپتر متلاشی شود.
وحدتنژاد افزود: هلیکوپتر نیم ساعت قبل از طلوع آفتاب حق پرواز ندارد و یک ساعت قبل از غروب آفتاب نیز باید در فرودگاه باشد.
رئیس اورژانس کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: باید ضعفهای زیرساختی به گوش مسئولان برسد البته باید توجه داشت که هزینه در اورژانس هوایی، سرمایهگذاری است و وقتی ما بتوانیم جان یک مادر باردار را نجات دهیم انگار جان همه انسانها را نجات دادهایم.
وی گفت: به دلیل تحریم های ظالمانه دشمن و سختی در تامین قطعات فرشته آهنین خدمات اورژانس هوایی در برخی از استانها غیرفعال شده است اما در این استان به قوت خود باقی است.
کهگیلویه و بویراحمد محروم از آشیانه بالگرد و پایگاه هوایی اورژانس
رئیس اورژانس کهگیلویه و بویراحمد گفت: مهمترین چالش اورژانس هوایی استان آشیانه و پایگاه هوایی است که متاسفانه علی رغم اینکه خیلی لطف بزرگی بوده که این بالگرد وارد استان شده اما ما یک آشیانه و پایگاه هوایی از سال ۹۵ نداریم.
وحدتنژاد عنوان کرد: شاید برخی استان ها یک دهم بیماران ما را از لحاظ سختی و بدحال بودن نداشته باشند و این ها معمولا ماموریت های ثانویه دارند اما ماموریت های ما حاد و اولیه هستند.
وی ادامه داد: از همه به وِیژه استاندار استان، خیران تقاضا داریم ما را همکاری کنند و در تخصیص یک آشیانه بالگرد و ساخت پایگاه کمک کنند تا این نعمت مهم از استان گرفته نشود.
ریس اورژانس کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: علی رغم همکاری های فرودگاه یاسوج چالش هایی با این فرودگاه وجود دارد و این ملک ما نیست و هر لحظه ممکن است مورد نیاز فرودگاه شود.
کاپیتان محسن کشفی عنوان کرد: تنها بالگرد پایگاه اورژانس هوایی این استان متعلق به سال ۱۹۵۹ است که تقریباً حدود ۷۰ سال سن دارد با این حال خطرناکترین ایستگاه پرواز مربوط به همین استان است که از حداقلترین امکانات هم محروم است.
وی تاکید کرد: در حالی که قانون هواپیمای کشوری میگوید حتماً باید در جایی که آسفالت شده باید فرود آمد، اما ۸۰ تا ۹۰ درصد پروازهای ما هیچکدام محل فرود مناسب ندارند و مصائب زیادی وجود دارد.
کاپیتان کشفی عنوان کرد: برای پرواز با یک هلیکوپتر بسیار قدیمی هوا باید کاملا مساعد باشد اگر هوا دچار اغتشاشات شود هلیکوپتر نصف می شود و با شرایط جغرافیایی و آب و هوایی یاسوج بسیاری ها راغب به کار در این استان نیستند و نیروهای اورژانس ایثارگرانه و جهادگونه پای کارند.
وی ادامه داد: طبق قانون هواپیمایی کشور حتی اگر آمادگی ذهنی هم نداشته باشیم نباید پرواز کنیم اما به دلیل شرایط خاص این استان و کوهستانی بودن آن با ریسک بیشتر اوقات تا ریسک ۱۰۰ درصد پرواز کرده و بیمار را آوردهایم.
وی گفت: در حالی که اغلب بالگردها سبد دارند و با آن نیرو را پیاده و سوار میکنند اما اینجا نیروی اورژانس ما باید در دل کوه در فاصله چندمتری بپرد و هزاران خطر را به جان بخرد.
کاپیتان کشفی تاکید کرد: هیچ ایستگاهی به اندازه یاسوج پرواز ندارد و اگر اورژانس هوایی نرود مرگ بیمار ۱۰۰ درصد است و این اورژانس بیماران زیادی را نجات دادهاند که اگر نبودند حتماً فوت میکردند البته وی من معتقدم هر مظلومی را که میآورم یک دعای خیر برای من است.
وی ابراز کرد: کادر اورژانس هوایی این استان عاشقانه کار میکنند و لازم است مسئولان بیایند ببیند و در صدد رفع کمبود ها گامی بردارند.
کشفی عنوان کرد: کار هلیکوپتر اورژانس کار نجات انسان هاست و می طلبد مسئولان بیشتر به فکر خرید آن باشند زیرا کشور در حوزه هلیکوپتر فقیر است.
براساس آمار موجود ،کهگیلویه و بویراحمد دارای ۵۲پایگاه اورژانس است و ۳۶۰نفر نیرو در این پایگاه ها کار می کنند.