هفت گونه از این گیاهان بومی و ارزشمند، در حال حاضر در فهرست سیاه انقراض قرار دارند. بیلهر، تره، جاشیر خوراکی، کرفس کوهی، آنغوزه و باریجه، نامهایی هستند که شاید برای بسیاری ناآشنا باشند، اما هر کدام در جایگاه خود، گوهرهایی نایاب در طبیعت ایران محسوب میشوند.
صدای جنوب:
نگینی در زاگرس سرسبز، همواره به عنوان بهشتی از تنوع زیستی گیاهی شناخته شده است. در دامنههای پرشیب و دشتهای حاصلخیز این استان، گنجینهای از گیاهان ارزشمند و منحصر به فرد رویش یافتهاند که هر کدام نقشی بیبدیل در حفظ تعادل اکوسیستم و زینت بخشیدن به طبیعت این خطه بودهاند. با این حال، این گنجینه بینظیر، در معرض خطری جدی قرار گرفته است.
هفت گونه از این گیاهان بومی و ارزشمند، در حال حاضر در فهرست سیاه انقراض قرار دارند. بیلهر، تره، جاشیر خوراکی، کرفس کوهی، آنغوزه و باریجه، نامهایی هستند که شاید برای بسیاری ناآشنا باشند، اما هر کدام در جایگاه خود، گوهرهایی نایاب در طبیعت ایران محسوب میشوند.
این چالش زیستمحیطی، نه تنها تنوع زیستی این استان را به شدت تهدید میکند، بلکه میتواند پیامدهای ناگواری برای اقتصاد و معیشت مردم منطقه نیز به دنبال داشته باشد. گیاهان دارویی و خوراکی در کهگیلویه و بویراحمد، از دیرباز نقش مهمی در زندگی مردم محلی ایفا کردهاند و از بین رفتن آنها، میتواند به فقر و بیکاری در منطقه دامن بزند.
گیاهان نقش حیاتی در حفظ تعادل اکوسیستمها ایفا میکنند. از دست رفتن هر گونه گیاهی، میتواند به زنجیره غذایی و چرخههای طبیعی آسیب برساند و پیامدهای منفی برای سلامت انسان و محیط زیست به دنبال داشته باشد.
راهکارهای اساسی را حمایت از جوامع محلی، افزایش آگاهی عمومی، جلب مشارکت سازمانهای مردمنهاد و بخش خصوصی و همچنین تحقیقات بیشتر برای تعیین دقیق وضعیت این گیاهان و یافتن راهکارهای مناسب برای احیای آنها عنوان میکند.
در برابر تهدیدات مختلف مانند تخریب و چرای بیرویه دام محافظت کند.
سازمانهای مردمنهاد فعال در زمینه محیط زیست، گنجینهای از تخصص، تعهد و شور و اشتیاق برای حفاظت از طبیعت هستند. حمایت از این سازمانها از طریق تخصیص بودجه و امکانات، میتواند به آنها در انجام فعالیتهای مؤثر در زمینه حفاظت از این گونههای گیاهی نادر یاری رساند.
بخش خصوصی نیز میتواند با سرمایهگذاری در زمینه تولید و پرورش این گیاهان به صورت پایدار، به حفظ آنها و ایجاد اشتغال برای جوامع محلی کمک کند. این امر نه تنها به نفع محیط زیست خواهد بود، بلکه میتواند منافع اقتصادی نیز به همراه داشته باشد.
در کنار این راهکارها، اقداماتی مانند استفاده از ظرفیت گردشگری و جذب گردشگران طبیعتدوست، توسعه کشت و پرورش این گیاهان در زمین ها، حمایت از پژوهشگران و دانشجویان در زمینه مطالعه و احیای این گونهها نیز میتوانند در نجات این گنجینههای گیاهی و حفظ آنها برای نسلهای آینده نقشآفرین باشند.
با اتخاذ این راهکارهای جامع و با مشارکت همگانی، میتوان امیدوار بود که شاهد احیای این هفت گونه گیاهی نادر در کهگیلویه و بویراحمد و حفظ آنها به عنوان میراثی گرانبها برای نسلهای آینده باشیم.
درتکمیل این گزارش باید گفت متاسفانه منابع طبیعی استان انطور که باید به وظیفه خود عمل نمی کند و بازار فروش این گیاهان دریاسوج ودهدشت بهترین گواه برخواب خوش مسئولان متولی است.