سومین فصل از سال با ماه‌های: مهر، آبان و آذر با نامهایی چون؛ فصل خزان، برگ ریزان و مهرگان از زیباترین فصول سال است که البته استارت و آغاز برخی موارد دیگر از جمله کشت و کار (گندم، جو، عدس و … و از سویی برداشت برخی محصولات غذایی دیگر از جمله؛ برنج و …) می باشد.
صدای جنوب:
در وصف و رثاء پاییز/ پایانش با نام یلدا و آغازی به نام شب چله
سومین فصل از سال با ماه‌های: مهر، آبان و آذر با نامهایی چون؛ فصل خزان، برگ ریزان و مهرگان از زیباترین فصول سال است که البته استارت و آغاز برخی موارد دیگر از جمله کشت و کار (گندم، جو، عدس و … و از سویی برداشت برخی محصولات غذایی دیگر از جمله؛ برنج و …) می باشد.
پاییز؛ بهترین زمان برای کاشت درختان وحشی و جنگلی، زایش حیوانات اهلی و بعضاً وحشی، آغاز ریزش نزولات آسمانی(برف و باران)، حد وسط سال به لحاظ دمایی (پایان بخش گرما، تعادل دما و آغاز برودت هوا)، پایان کوچ و سکونت تقریباً دائم دامداران و عشایر در قشلاق، فصل برداشت و وفور برخی مرکبات و میوه جات از جمله، انار، پرتقال و .. و البته به سرآمدن برخی میوه های دیگر از قبیل: انجیر، هلو، شفتالو و …، فصل برداشت برخی محصولات کوهی دیگر مانند: بن (بنه) کلخنگ و صدها زیبایی و اثر هنر طبیعی دیگر می باشد.
طبیعت این فصل صحنه ها و منظرهایی عجیب، چشم نواز، تماشایی و نقاشی شده ای را به نمایش می گذارد.
برخی درختان کاملا برگشان می ریزد و لخت می شوند، برخی از درختان حالات مختلف: بنفش، زرد، نارنجی، نیمه قرمز و پلاسیده به خود می گیرند و برخی البته مقاوم هستند و همچنان سبز باقی می مانند (کاج).
صحرا خشک است و خارها و درختچه های کوچک نیز رنگ تیره به خود می گیرند و البته پس از چندین بارش پاییزی، علف ها و سبزه ها سر از خاک بیرون می آورند و رشد و نموشان به تناسب اقلیم(سردسیر و گرمسیر) با هم متفاوت است.
گویند حیوانات وحشی از قبیل خرس … در تدارک و انبار غذایی و به مانند مار در اندیشه ی خواب زمستانی هستند.
زندگی بر برخی پرندگان از جمله کبک به دلیل وجود برف در کوهساران و کمبود اغذیه به سختی می گذرد و بعضاً به پناهگاه های امن حیات وحش (مناطق قرق شده) کوچ می کنند.
فصل پاییز اگرچه مترادف با برگ ریزان و خزان است اما به دلایلی که عرض کردم و صدها جذابیت دیگر، دوست داشتنی است.
ناگفته نماند پاییز ۴۰۳ وداعش خالی از برف بود و بارش در آن کمتر از نرمال.
پایان بخش این فصل که خود به نوعی چهارفصل است شب یلدا (طولانی ترین شب سال) و همینطور شب چله نام دارد که در نزد ایرانیان آداب و رسوم زیادی به آن مترتب است.
دورهمی ها و خوش نشینی های صمیمانه مخصوصاً در کنار پدر بزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها زیباترین ورق و برگ خاطرات درخت پاییز است که نه تنها هیچگاه کهنه نمیشود بلکه همیشه و همواره سبز و درخشان است و در یادها ماندگار.
شب یلدا و شب چله بر همه مبارک باشد و گذران بهترین و شادترین لحظات و ساعت ها را به همراه ماندگاری جاودانه از خداوند سبحان برایتان آرزومندم.
سید حسین رهی
شب یلدا و چله ۴۰۳
