خاییز از جمله مناطق حفاظت شده کهگیلویه، از جنوب به بهبهان، ازشرق به پل پادوک در خیرآباد گچساران و از غرب به سد مارون وصل می‌شود.
پایگاه خبری صدای جنوب:
رئیس اداره محیط زیست کهگیلویه با اشاره به وجود یک هزار و ۵۰۰ رأس کل و بز در منطقه حفاظت شده خاییز گفت: کمبود محیط بان از مهمترین مشکلات این منطقه حفاظت شده است.
روح الله عزیزی تصریح کرد: در مناطق کوهستانی به ازای هر یک هزار هکتار و در مناطق دشتی و تپه ماهوری به ازای هر سه هزار هکتار باید یک محیط بان وجود داشته باشد اما منطقه خاییز با این استاندارد فاصله زیادی دارد.
وی با بیان اینکه پاسگاه محیط بانی در منطقه حفاظت شده خاییز مستقر است اضافه کرد: در سال‌های اخیر با اجرای طرح‌های فرهنگی نقش مردم در حمایت از محیط زیست و همکاری با محیط بانان تحول چشمگیری صورت گرفته است.
وی افزود: این منطقه حفاظت شده زیستگاه انواع گونه‌های نادر جانوری از جمله یوزپلنگ ایرانی است که اکنون مورد تاکید سازمان حفاظت محیط زیست کشور نیز قرار گرفته است.
رئیس اداره محیط زیست کهگیلویه اظهار داشت: منطقه حفاظت شده خاییز در شهرستان کهگیلویه از معدود مناطقی است که در استان از تنوع گسترده گیاهی و جانوری برخوردار است.
منطقه حفاظت شده خاییز با مساحتی بالغ بر ۳۳ هزارو ۳۸۵ هکتار طی مصوبه شماره ۱۶۳ مورخ ۲۳/۱۰/۷۷ شورای عالی حفاظت محیط زیست در ردیف مناطق حفاظت شده کشور قرار گرفت.
پوشش گیاهی منطقه بلوط (گونه غالب) بنه، کلخنگ، بادام وحشی، ارژن، خوشک، گون، گیاهان دارویی و گونه‌هایی از خانواده گندمیان است.
گونه‌های جانوری شامل کل و بز، گرگ، کفتار، شغال، روباه، تشی، کاراکال، پلنگ و پرندگانی از جمله کبک، تیهو، بحری و دلیجه در این منطقه زندگی است.
این منطقه تپه ماهوری، کوهستانی و صخره‌ای با برخورداری از ریزش‌های جوی بین ۲۵۰ تا ۶۷۰ میلی متر در سال و ارتفاع مطلوب از سطح دریا زمینه تولید مثل بسیاری از گونه‌های نادر حیات وحش را فراهم کرده است.
این منطقه دارای طبیعت گرمسیری بوده و از مهمترین زیستگاه‌های حیات وحش کهگیلویه و بویراحمد محسوب می‌شود.
طی سرشماری ۲مرحله‌ای در سال جاری زاد و ولد گونه به زکوهی در منطقه حفاظت شده خاییز این شهرستان افزایش داشته است.
