تفکرانتقادی معادل Critical Thinking است. در جامعه ی ما مثل بسیاری از جوامع دیگر ” انتقاد و انتقاد کردن” معمولا طنینی منفی دارد.”انتقاد” حامل نفی و طرد کردن، نپذیرفتن و عیب و ایراد گرفتن و… دانسته می شود.
پایگاه خبری صدای جنوب
تفکرانتقادی معادل Critical Thinking است. در جامعه ی ما مثل بسیاری از جوامع دیگر ” انتقاد و انتقاد کردن” معمولا طنینی منفی دارد.”انتقاد” حامل نفی و طرد کردن، نپذیرفتن و عیب و ایراد گرفتن و… دانسته می شود. ضروری است تا به این نکته اذعان شود که در مفهوم ” انتقاد” در این مقال رویکرد منفی، طردکنندگی و ایرادگیری وجود ندارد. در تفکرانتقادی به دنبال درک صحیح این نکته هستیم که گوینده” چه” می گوید؟ و ” چگونه” می گوید؟ و نه الزاما او”چرا” چنین میگوید و به معنای موافقت و عدم موافقت داشتن با گفته های گوینده نیست، بلکه اطلاعاتی درباره اقوال گوینده در اختیار ماست که به واسطه ی آنها اولا میتوانیم استدلال های موجود در گفته های وی را درک و ثانیا آن ها را ارزشیابی کنیم. به دیگر سخن مفهوم” انتقادی” بودن در تفکر انتقادی، اسلوب رسیدن به داوری هدفمند از طریق بررسی سنجش نقاط قوت و ضعف استدلال های ارائه شده در گفتمان ها میباشد….به موعود انتخابات نزدیک و نزدیک تر میشویم….لذا از آنجا که هستی انسان با داوری کردن تعین می یابد، هیچ گریزی از داوری کردن نداریم مگه اینکه به انسانیت خود بی توجه بمانیم و اما چه کنیم که درست بیندیشبم، به موقع و درست تشخیص وظیفه دهیم، درست داوری کنیم و درست تصمیم بگیریم و نهایتا انتخاب اصلح داشته باشیم، یعنی به آن داوری دست یابیم که ما را در آستانه ی تصمیم گیری و عمل موفقیت آمیز به اتکاء داوری هایمان قرار دهد. تحقق این امر مهم در گرو توجه به بایستگی ها و در پیش گرفتن شیوه تفکر انتقادی است و اما چگونه؟ نخست باید در باورها، اصول و اعتقاداتی که می پذیریم، ردی از انتخاب خود بیابیم و با آنها احساس هویت کنیم و کورکورانه و دنبال روانه از باورها و اصول و اعتقاداتی پیروی نکنیم که به صور گوناگون به ما دیکته و تحمیل شده اند. باید از داده ها و اطلاعاتی شروع کنیم که درباره ی یک موضوع و دغدغه در اختیار داریم و در ادامه سعی کنیم که این داده ها و اطلاعات آگاهانه پردازش شوند، زیرا زیست انسانی از یک منظر به معنای پردازش آگاهانه و منطقی اطلاعات است و اولین گام رسیدن به دانایی همین پردازش منطقی اطلاعات است. و از سوی دیگر سنگ بنای پردازش منطقی اطلاعات، پرسش گری و جستجوگری است یعنی ره یافتن به اطلاعات و واقعیت های نو.
لذا برای اینکه جامعه بویژه جوانان عزیز گرفتار سراسیمگی، اضطراب، ابهام، پریشان اندیشی، ندانم کاری و بی عملی و….نشوند
و نه در کورراه حماقت بلکه در جاده ی دانایی پیش روند و به انتخاب اصلح دست یابند، هرگز نباید از بازسنجی همیشگی شیوه ی تفکرمان غفلت ورزیم و گستردگی شیوه ی تفکرانتقادی را مبنای داوری های مان، تصمیم هایمان و نهایتا انتخاب هایمان قرار دهیم.
صدراله عابدکیش_ دکترای فلسفه تعلیم و تربیت
