کشت گیاه داروئی سیاه دانه برای اولین بار در استان کهگیلویه وبویراحمد، در شهرستان کهگیلویه بصورت تحقیقی ترویجی در یک هکتار کشت شد.
صدای جنوب:
حکمت اله نریمانی روز شنبه در گفت وگو با خبرنگار ان اظهار داشت: با توجه به حاصلخیزی خاک شهرستان پیش بینی می شود در هر هکتار بین ۸۰۰ تا یک تن گیاه داروئی سیاه دانه برداشت شود.
وی بیان کرد: سیاه دانه معمولاً در مناطقی با میانگین بارندگی سالیانه حدودا ۴۰۰ میلی متر به طور طبیعی رشد و در خاک های سبک شنی به دلیل قابلیت جذب کم، دوره آبیاری کوتاه نیز دارد.
نریمانی با تاکید بر حمایت ویژه از کشاورزان در این راستا بیان کرد: کشت و برداشت سیاه دانه به صورت کاملا مکانیزه انجام می شود.
وی تصریح کرد: گیاه داروئی سیاه دانه یک کشت پربازده است که علاوه بر افزایش درآمد موجب رونق کشاورزی و تنوع کشت محصولات شهرستان نیز می شود.
نریمانی اضافه کرد: علاوه بر مصارف داروئی این گیاه از کنجاله سیاه دانه با داشتن پروتئین و فیبر خام به عنوان مکمل غذایی برای انسان و دام نیز استفاده می‌شود.
سیاه دانه یا شونیز یا حبه السودا با نام علمی Nigella Sativa تخم گیاهی است تند بو که مغز آن سفید است، و دارای خواص درمانی زیادی نیز است.
سیاه دانه طعمی تلخ دارد و به عنوان ادویه در مواد غذایی به خصوص ترشیجات استفاده می‌شود و این دانه بومی جنوب غربی آسیاست و از قدیم به عنوان ضد انگل، ضد باکتری و مسهل استفاده می‌کردند.
مصرف سیاه دانه برای زنان شیرده مفید است، زیرا باعث افزایش ترشح شیر می‌شود. نام‌های دیگر سیاه دانه، سیاه تخمه، سرنیچ سیاه، سنوخ سیاه، کمون اسود، شونیز، شونوز و کمون هندی است.
سیاه دانه دارای روغنی بسیار معطر و دارای ویتامین آ. ای. دی ( E، A و D) نیز است.
خواص سیاه دانه، شامل اثرات ضد میکروب، ضد سرطان، ضد حساسیت، ضد ویروس، شیرافزا، ادرارآور، کاهش دهنده اوره خون، محرک سیستم ایمنی بدن، محافظ کبد، مقوی معده، محرک تنفس و اثرات دیگر است.
طبیعت آن از دیدگاه طب سنتی ایران گرم و خشک بوده و گرم کننده بدن و خشک کننده رطوبت بدن است و از جمله داروهایی است که ترشح شیر و ادرار را زیاد کرده و در افراد با مشکلات سنگ های کلیوی مورد استفاده قرار می گیرد روزانه می توان ۱ تا ۲ گرم از دانه سیاه دانه به صورت له شده یا چای و یا موارد دیگر استفاده کرد.
مطالعات منتشر شده در نشریه هندی Physiology and Pharmacology در سال ۲۰۱۰ نشان می دهد که دو گرم سیا دانه در روز، مقاومت بدن نسبت به انسولین را کاهش داده و سبب کاهش قند ناشتا می شود.
مطالعات منتشر شده در نشریه Fundamental & Clinical Pharmacology نشان می دهد که ۱۰۰ میلی گرم عصاره سیاه دانه روزی دوبار و به مدت دو ماه، سبب کاهش فشار خون می شود.
مصرف سیاه دانه در طب اسلامی تاکید شده است.
خبر ساخت نخستین داروی گیاهی از سیاه دانه با نام تجاری ‘فیتو واژکس’، که برای نخستین بار در جهان توسط پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی مشهد ساخته شده به مرحله تولید رسید در تاریخ تیرماه ۹۳ بر روی خروجی ایرنا قرار گرفت.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، این داروی گیاهی که در درمان عفونت های قارچی زنان کاربرد دارد، با شماره ثبت اختراع ۷۵۵۲۹ در سال ۱۳۹۱ توسط پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی مشهد طراحی و ساخته شده بود.
عضو مرکز تحقیقات فارماکولوژیک گیاهان دارویی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در این باره گفت: این اختراع پس از مراحل دریافت پروانه ساخت از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، به تازگی در یکی از شرکت های داروسازی داخلی تولید شد.
دکتر حسن رخشنده افزود: این دارو که به صورت شیاف است، هم اکنون به میزان یک میلیون عدد تولید و در داروخانه های کشور توزیع شده است.
وی خاطر نشان کرد: تاکنون تحقیقات گسترده ای در زمینه گیاه سیاه دانه در جهان صورت گرفته اما هیچیک به مرحله تولید نرسیده است.
به گفته وی، داروی ‘فیتو واژکس’ نخستین داروی گیاهی سیاه دانه می باشد که به مرحله تولید رسیده است.
رخشنده افزود: طبق برنامه ریزی های انجام شده، این دارو علاوه بر تامین نیاز داخلی به کشورهای دیگر نیز صادر خواهد شد.
شیاف سیاه دانه با همکاری دکتر ‘نفیسه ثقفی’ عضو هیات علمی گروه زنان دانشگاه علوم پزشکی مشهد مراحل تست های بالینی را با موفقیت گذرانده و نتایج این آزمایش ها حاکی از آن است که این شیاف از داروی ‘کلوتریمازول’ که اکنون در عفونت های قارچی زنان تجویز می شود، اثر بخشی بیشتری دارد./ایرنا
